Anatomia skorpionów

Skorpiony ulegają przeobrażeniu niezupełnemu. Znaczy to, że młody skorpion jest miniaturką, która w bardzo dużym stopniu przypomina dorosłego osobnika. Przeobrażenie zupełne występuje u np. motyli. Larwa nie jest podobna do dorosłego osobnika – motyla.

Powłoka ciała
Powłokę ciała stanowi jednowarstwowy nabłonek (hipoderma), która wydziela na powierzchnię chitynowy oskórek (kutikula). Kutikula w pewnym stopniu wysycona jest solami wapnia, które czynią pancerz twardym i wytrzymałym. Utwardzenie to nie jest jednak równomierne na całej powierzchni. Słabsze miejsca znajdują się w połączenia między segmentami i stawach odnóż. Pancerz zbudowany jest tam z cienkiej i elastycznej chityny, umożliwiającej tworzenie połączeń stawowych. Oskórek chroni przed szkodliwymi wpływami środowiska – urazami mechanicznymi oraz wysychaniem. Jednocześnie ogranicza wymianę gazową przez powierzchnię ciała. Stanowi miejsce przyczepu dla dobrze rozwiniętych mięśni poprzecznie prążkowanych, umożliwiających precyzyjne poruszanie poszczególnymi częściami ciała. Pełni więc funkcję szkieletu zewnętrznego.

Układ pokarmowy
Układ pokarmowy stanowię zróżnicowane pod względem anatomicznym i funkcjonalnym odcinki. Otwór gębowy otoczony jest aparatem gębowym, utworzonym przez odpowiednio zmodyfikowane odnóża – chelicery – i przystosowanym do pobierania pokarmu oraz wstępnej jej obróbki. Pozostałe części układu pokarmowego to jama gębowa, przełyk, słabo wykształcony żołądek, jelito z wypustkami powiększającymi powierzchnię chłonną oraz odbyt. Początkowy i końcowy odcinek układu pokarmowego wyścielony jest kutikulę -podobną do tej, którą pokryte jest ciało na zewnątrz..

Układ wydalniczy
Układ wydalniczy tworzy system rurek – tak zwane cewki Malpighiego, które otwierają się do jelita . Cewki te to cienkie, ślepo zakończone wypustki jelita, uchodzące do przewodu pokarmowego. Tutaj gromadzą się zbędne produkty przemiany materii (kwas moczowy). Następnie są one transportowane do światłą jelita i usuwane wraz z odchodami przez odbyt.

Układ krwionośny
W toku ewolucji skorpiony obdarzone zostały otwartym układem krążenia. Stało się tak, gdyż celoma (wtórna jama ciała) po połączeniu z blastocelem (pierwotna jama ciała) straciła płyn ją wypełniający i tym samym nie pełniła już funkcji podpory ciała - hydroszkieletu. Stanowi ją obecnie powłoka ciała – szkielet zewnętrzny. Utracony płyn wypełniający jamy ciała zastąpiony został hemolimfą, która pełni rolę krwi. Element tętniący stanowi serce położone w grzbietowej części ciała. Ma ono za zadanie pompować krew poprzez naczynia krwionośne do jam ciała. Hemolimfa po wypełnieniu wszystkich zatok ciała wraca do serca tak zwanymi ostami.

Układ oddechowy
Układ oddechowy stanowią tchawki, które rozgałęziając się otaczają narządy skorpiona i zapewniają im tlen. Powietrze doprowadzane i odprowadzane jest do tchawek przez parzyste przetchlinki. W małym stopniu dochodzi do wymiany gazowej przez powłokę ciała.

Układ nerwowy
Układ nerwowy zbudowany jest metamerycznie, ma postać drabinki. Składa się z parzystych, segmentalnych zwojów, łączących je spoideł poprzecznych i podłużnych. Ta część układu nerwowego położona jest na brzusznej stronie ciała. Jedynie pierwsza para zwojów znajduje się nad przełykiem i tworzy wyraźnie wyodrębniony mózg.

Opracował docxp na podstawie:
Zoologia, podręcznik dla liceum ogólnokształcącego; J. Grzegorek, E.Jastrzębska, E. Pyłka-Gutowska
Biologia, wydanie VI; Claude A. Villee